Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

on every occasion

  • 1 occasio

    occāsĭo, ōnis, f. [occĭdo, a falling out, a happening, hap; hence], an occasion, opportunity, fit time, convenient season, favorable moment for doing any thing; eukairia, kairos (syn.: opportunitas, locus, facultas).
    I.
    In gen.:

    occasio est pars temporis, habens in se alicujus rei idoneam faciendi aut non faciendi opportunitatem... in occasione, ad spatium temporis, faciendi quaedam opportunitas intellegitur adjuncta,

    Cic. Inv. 1, 27, 40: tempus actionis opportunum Graece eukairia, Latine appellatur occasio, id. Off. 1, 40, 142: occasio opportunitas temporis casu quodam provenientis est, Paul. ex Fest. p. 178 Müll.:

    dum datur mihi occasio Tempusque,

    Plaut. Men. 3, 3, 30; cf.:

    nunc occasio est et tempus,

    id. Ps. 4, 2, 3; Ter. Heaut. 2, 2, 4:

    an ego occasionem tantam, tam brevem, tam optatam, tam insperatam Amitterem?

    id. Eun. 3, 5, 56:

    minima,

    Suet. Calig. 14; cf.

    summa,

    Ter. Phorm. 5, 7, 2 infra: occasionem nancisci, Afran. ap. Non. 308, 13:

    quem, si interficere voluisset, quantae quoties occasiones, quam praeclarae fuerunt,

    Cic. Mil. 14, 38:

    occasio opprimendi,

    id. ib. 15:

    inrumpendi in urbem,

    Curt. 4, 5, 16:

    resistendi,

    id. 7, 4, 4: majores occasiones ad opitulandum haberem, more opportunities, Planc [p. 1250] up. Cic. Fam. 10, 8, 2:

    ut primum occasio data est rem publicam defendendi,

    as soon as an opportunity presented itself, Cic. Fam. 12, 242:

    occasionem sibi ad occupandam Asiam oblatam esse arbitratur,

    has presented itself, id. Imp. Pomp. 2, 4:

    amplam occasionem calumniae nactus,

    id. Verr. 2, 2, 25, § 61:

    occasio mirifica,

    id. Att. 2, 14, 2:

    opportuna,

    Val. Max. 5, 4, 3:

    quo faciliorem occasionem Salvio praebuit perficiendi conata,

    Suet. Galb. 17:

    occasio minor opinione,

    id. Caes. 3:

    tam bona,

    Plaut. Most. 2, 2, 9:

    lepida,

    id. Mil. 4, 1, 30:

    bellissima,

    Petr. S. 25:

    occasionem amittere,

    to lose, let slip, Cic. Caecin. 5, 15:

    omittere,

    Suet. Cal. 14; so,

    praetermittere,

    Caes. B. C. 3, 25:

    capere,

    to seize, Plaut. Ps. 4, 3, 5:

    arripere,

    Liv. 35, 12, 17:

    occasiones quaerere,

    Sen. Ben. 3, 14, 4:

    rapere de die,

    Hor. Epod. 13, 4:

    amplecti,

    Plin. Ep. 2, 13, 1:

    sumere,

    Plin. 2, 1, 1, § 3:

    occasione uti,

    Just. 38, 5, 1:

    non deesse occasioni,

    not to miss, to profit by, Caes. B. C. 3, 79:

    cunctationem hostium suam fore occasionem rati,

    Curt. 4, 6, 13:

    dum datur mihi occasio tempusque,

    Plaut. Men. 3, 3, 29:

    ne a fortunā datam occasionem liberandae Graeciae dimitterent,

    Nep. Milt. 3, 3; id. Alc. 8, 5:

    cujus (rei) se occasio dederit,

    Quint. 12, 2, 12: (paratus) depugnare, si occasio tulerit, mori, si casus inciderit, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:

    occasionem aperire ad invadendum,

    Liv. 4, 53, 9:

    occasionem sibi ad occupandam Asiam oblatam esse,

    Cic. Imp. Pomp. 2, 4:

    occasione datā,

    should an opportunity offer, id. Phil. 7, 6, 18; cf.:

    occasione oblatā simultates deponere,

    Suet. Caes. 73:

    praebere,

    id. Galb. 17:

    offerre,

    id. Aug. 16:

    per occasionem,

    on a favorable opportunity, Liv. 30, 3:

    rem inmaturam nisi per occasionem aperire noluerat,

    id. 1, 5, 5; 1, 53, 7; 2, 11, 2; Sall. C. 51, 6:

    fratris memoriā per omnem occasionem celebratā,

    on every occasion, Suet. Claud. 11; id. Aug. 67:

    ad occasionem aurae evehi,

    the wind being fair, taking advantage of a fair wind, id. ib. 97:

    levia proelia ex occasione hujus aut illius partis oriebantur,

    Liv. 24, 3, 17:

    ex occasione,

    as occasion offered, Suet. Caes. 60:

    occasione omni,

    on every occasion, id. Claud. 42.—With inf.:

    nunc adest occasio Benefacta cumulare = occasio cumulandi,

    Plaut. Capt. 2, 3, 63:

    nunc est illa occasio inimicum ulcisci,

    id. Pers. 4, 7, 15:

    agere tuam rem occasio est,

    id. Poen. 3, 3, 46; 5, 4, 42; id. Curc. 1, 1, 60; cf.:

    summa eludendi occasio'st mihi nunc senes Et Phaedriae curam adimere,

    Ter. Phorm. 5, 6, 45.—With ut and subj.:

    fuit occasio, si vellet, jam pridem argentum ut daret,

    Plaut. Ps. 1, 3, 51:

    quoniam occasio fuit Mea virtute parta ut quantum velles sumeres,

    id. Bacch. 4, 4, 22:

    rara haec occasio est, ut referri possint divini honores,

    Quint. 3, 7, 17.—
    B.
    Personified: Occasio, Opportunity, as a goddess, Phaedr. 5, 8; Aus. Epigr. 12, 3.—
    II.
    In partic.
    1.
    Opportunity.
    a.
    Facility or means of having a thing:

    solitudinis,

    Tac. A. 15, 50.—
    b.
    A supply, stock (post-Aug.):

    oleae,

    Col. 9, 1:

    lapidum,

    Plin. 36, 26, 65, § 191:

    vetusti olei,

    id. 23, 4, 40, § 82.—
    2.
    A pretext, plea, plausible explanation:

    hāc illi opus est occasione, ne illum talium precum pudeat,

    Quint. 3, 8, 47:

    occasiones et ex causis et ex dictis adversariorum oriuntur,

    id. 6, 1, 5; 12, 10, 13:

    quantulacunque adeo est occasio, sufficit irae,

    Juv. 13, 183.—
    3.
    Occasion, motive, reason:

    non habeo ullam occasionem, ut apud te falsa fabuler,

    Plaut. Ep. 5, 1, 38.—
    4.
    Milit. t. t., a dash, raid, surprise:

    occasionis esse rem, non proelii,

    they were undertaking a surprise, not a battle, Caes. B. G. 7, 45, 9:

    cujus (belli) maxima momenta in occasionibus sunt,

    Sen. Ira, 3, 21, 1:

    occasionibus imminere,

    Front. 2, 5, 22. —
    5.
    A cause (late Lat.): cum calcis ictu mortis occasio praebita videatur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 10, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > occasio

  • 2 ūsque

        ūsque adv.,    all the way, right on, without interruption, continuously, even: usque a mari supero Romam proficisci: usque a rubro mari, N.: Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno, V.: usque ex ultimā Syriā navigare: usque ad castra hostium accessit, Cs.: cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent: trans Alpes usque transfertur: usque sub ora, O.: usque istinc.— With acc of place, all the way to, as far as, to (implying entrance): theatrum ita resonans, ut usque Romam voces referantur: Miletum usque? obsecro, T.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every place, everywhere: aut undique religionem tolle, aut usque quāque conserva. —Of time, all the time, continually, perpetually, all the while, as long as, until: Progeniem nostram usque ab avo proferens, T.: opinio iam usque ab heroicis ducta temporibus, from as far back as: usque a Thale Milesio: deinceps retro usque ad Romulum, as far as: inde usque repetens, etc.: usque antehac, T.: usque adhuc, even till now: tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.: usque id egi dudum, dum loquitur pater, T.: iacet res in controversiis, usque dum inveniretur: usque quoad: usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc. —Right on, without intermission, continuously, constantly, incessantly: Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit, T.: Cantantes licet usque, minus via laedit, eamus, V.: Naturam expelles furcā, tamen usque recurret, H.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), continually, always, at all times: usque quaque, de hoc cum dicemus, every time: ne aut nusquam aut usque quaque dicatur, hic admonere, at all times. —Of extent or degree, even to, quite up to, as far as: Ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus, T.: poenas dedit usque superque (i. e. usque eo quod satis esset), H.: usque ad eum finem, dum, etc.: undique totis Usque adeo turbatur agris, to so great an extent, V.: Anco regi familiaris est factus (Tarquinius) usque eo, ut, etc.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion: nolite usque quaque idem quaerere: et id usque quaque quantum sit appareat, in each particular.
    * * *
    I
    all the way, right on; all the time, continuously, at every point, always
    II

    Latin-English dictionary > ūsque

  • 3 cum or (earlier) quom (not quum)

        cum or (earlier) quom (not quum) conj.    [1 CA-].    I. Prop., of time (cum temporale), constr. with indic. in an independent assertion; with subj. in a subordinate statement.—Fixing a point of time, when, at the time when: Lacrumo, quom in mentem venit, now that, T.: auditis, cum ea breviter dicuntur: eo cum venio: Postera cum lustrabat terras dies, V.: cum contionem habuit: cum proxime Romae fui: cum Italia vexata est: cum stellas fugarat dies, V.: quom non potest haberi, cupis, T.: tempus cum pater iacebat: eo tempore, cum necesse erat: memini noctis illius, cum pollicebar: tunc, cum adempta sunt arma, L.: etiam tum, cum verisimile erit, latratote, not until: cum peroraro, tum requiratis: cum signum dedero, tum invadite, L.: sese, cum opus esset, signum daturum, Cs.: sua bona, cum causae dicendae data facultas sit, tum se experturum, L. — Fixing or defining a period of time, when, while, during the time that, as, as long as, after: Alium esse censes nunc me, atque olim quom dabam? T.: risum vix tenebam, cum comparabas, etc.: tum, cum illum exterminari volebam, putabam, etc.: Hasdrubal, cum haec gerebantur, apud Syphaeum erat, L.—Of repeated action, when, whenever, at times when, as often as, always... when, if: omnes, quom valemus, recta consilia aegrotis damus, T.: cum permagna praemia sunt, est causa peccandi: Cum furit... Profuit aestūs avertere, V.: cum cogniti sunt, retinent caritatem: cum rosam viderat, tum incipere ver arbitrabatur, never until.—In clauses stating a fact, the point or period of time fixed by the main sentence (cum inversum), when, at the time when, and at this time, and meanwhile, and yet: longe iam abieram, quom sensi, T.: dies nondum decem intercesserant, cum filius necatur: Vix ea fatus erat, cum scindit se nubes, V.: multum diei processerat, cum etiamtum eventus in incerto erat, S.: nondum lucebat, cum scitum est: iamque hoc facere apparabant, cum matres procurrerunt, Cs.: Et iam phalanx ibat... flammas cum puppis Extulerat, V.: anni sunt octo, cum interea invenitis, etc.: cum interim milites domum obsidere coeperunt: nondum centum anni sunt, cum lata lex est.—Describing a time by natural events, when, while, as soon as: ipsi, cum iam dilucesceret, deducuntur: cum lux adpropinquaret.—In narration, describing the occasion or circumstances of an action (cum historicum), when, on the occasion that, under the circumstances that, while, after.—With imperf: Magistratus quom ibi adesset, occeptast agi, T.: Marius, cum secaretur, vetuit se adligari: Caesar cum ab hoste non amplius abesset... legati revertuntur, Cs.: heri, cum vos non adessetis: cum ad tribum Polliam ventum est, et praeco cunctaretur, ‘cita,’ inquit, etc., L.: Socrates, cum XXX tyranni essent, pedem portā non extulit, as long as: vidi, Cum tu terga dares, O.: is cum interrogaretur... respondit.—With maxime, just as, precisely when: Caesar, cum maxime furor arderet Antoni, exercitum comparavit: cum maxime agmen explicaretur, adoriuntur, L. — With perf: hic pagus, cum domo exisset, Cassium interfecerat, Cs.: cum domos vacuas fecissent, iunguntur nuptiis, L.: cum fanum expilavisset, navigabat Syracusas. — Of repeated occasions, when, whenever, on every occasion that, as often as.—With imperf: dispersos, cum longius procederent, adoriebatur, Cs.: saepe, cum aliquem videret, etc., on seeing, N.: numquam est conspectus, cum veniret. — With pluperf: Cum cohortes ex acie procucurrissent, Numidae effugiebant, Cs.: qui cum in convivium venisset: quantum obfuit multis, cum fecissent, etc.—Describing a time named in the principal sentence, when, such that, in which: Si ullum fuit tempus quom ego fuerim, etc., T.: fuit antea tempus, cum Galli superarent, Cs.: vigesimo anno, cum tot praetores in provinciā fuissent: eodem anno, cum omnia infida essent, L.: biduum supererat, cum frumentum metiri oporteret, in which, Cs.: fuit cum arbitrarer, etc.: audivi cum diceret, etc.—    II. Meton., of identical actions, when, in that, by the fact that: Qui quom hunc accusant, Naevium accusant, T.: quae cum taces, nulla esse concedis: quod cum facit, iudicat, etc.: senatum intueri videor, cum te videor, L.: loco ille motus est, cum ex urbe est depulsus: quod cum dederis, illud dederis, ut, etc.: illa scelera, cum eius domum evertisti (which you committed) in uprooting: purgatio est cum factum conceditur, culpa removetur.—In hypothesis, assuming a fact, when, if: ad cuius fidem confugiet, cum per eius fidem laeditur, etc.—Contrary to fact, when, if, if at such a time: haec neque cum ego dicerem, neque cum tu negares, magni momenti nostra esset oratio: quod esset iudicium, cum tres... adsedissent?—Explaining a feeling, etc., that, because, for: Dis habeo gratiam, Quom adfuerunt liberae, T.: gratulor tibi, cum tantum vales. — As connective, correl. with tum, while, when; cum... tum, as... so, both... and, and besides, while... especially: Quom id mihi placebat, tum omnes bona dicere, T.: cum omnes eo convenerant, tum navium quod ubique fuerat coëgerant, Cs.: qui cum multa providit, tum quod te consulem non vidit: movit patres cum causa, tum auctor, L.—In the adverb. phrase cum maxime, with ellips. of predicate, in the highest degree, most: hanc Amabat, ut quom maxime, tum Pamphilus, as much as ever, T.: ea, quae fiunt cum maxime, i. e. at this very moment: sed cum maxime tamen hoc significabat, precisely this: quae multos iam annos, et nunc cum maxime, cupit.—    III. Praegn., giving a cause or reason (cum causale), when, since, because, inasmuch as, seeing that, in that, in view of the fact that: haud invito sermo mi accessit tuos, Quom... intellego, T.: Deos quaeso ut sit superstes, Quom veritust facere, etc., T.: an pater familiarissimis suscensuit, cum Sullam laudarent? for praising: quae cum ita sint, videamus, etc.: cum longinqua instet militia, commeatum do, L.: cum tanta multitudo tela conicerent, potestas erat, etc., Cs.: cum esset egens, coepit, etc.: Caesar cum constituisset hiemare in continenti, obsides imperat, Cs.—So often nunc cum, now that, since in fact: nunc vero cum sit unus Pompeius.—Often with praesertim, especially since, more than all when: nam puerum non tollent... Praesertim quom sit, etc., T.: cum praesertim vos aliam miseritis.—With quippe, since evidently, since of course: nihil est virtute amabilius... quippe cum propter virtutem diligamus, etc. — In contrasts, when, while, whereas, while on the contrary, and yet (cum adversativum): finem faciam dicundi, quom ipse finem non facit? T.: quo tandem ore mentionem facitis... cum fateamini, etc.: cum maximis eum rebus liberares... culpam relinquebas: simulat se confiteri, cum interea aliud machinetur.—In concessions, when, although, notwithstanding (cum concessivum): nil quom est, nil defit tamen, T.: pecuniam facere cum posset, non statuit: cum aquae vim vehat ingentem (Druentia), non tamen navium patiens est, L.: patrem meum, cum proscriptus non esset, ingulastis: quam causam dixerat, cum annos ad quinquaginta natus esset?

    Latin-English dictionary > cum or (earlier) quom (not quum)

  • 4 usque

    usquĕ, adv. [us- for ubs-, from ubi with locative s; and que for qued, old abl. of quis; v. Corss. Ausspr. 2, 471; 838; cf.: quisque, usquam].
    I.
    Lit., all the way to or from any limit of space, time, etc. (cf.: fine, tenus); of place, all the way, right on, without interruption, continuously, constantly.
    A.
    With prepositions.
    1.
    With ab:

    qui a fundamento mihi usque movisti mare,

    Plaut. Rud. 2, 6, 55:

    usque a mari supero Romam proficisci,

    Cic. Clu. 68, 192:

    ex omnibus spectaculis usque a Capitolio plausus excitatus,

    id. Sest. 58, 124:

    usque a rubro mari,

    Nep. Hann. 2, 1.— Poet.:

    Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno,

    Verg. A. 7, 289 (sometimes as one word, v. abusque).—
    2.
    With ex:

    usque ex ultimā Syriā atque Aegypto navigare,

    Cic. Verr. 2, 5, 60, § 157. —
    3.
    With ad:

    usque a Dianio ad Sinopen navigaverunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    usque ad Iconium,

    id. Fam. 3, 8, 4:

    ab Atticā ad Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    usque ad Numantiam misit,

    Cic. Dejot. 7, 19:

    usque ad castra hostium accessit,

    Caes. B. G. 1, 51 ( poet. and post-Aug. ad usque; often as one word, v. adusque).—
    4.
    With in and acc.:

    cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent,

    Cic. Imp. Pomp. 12, 35:

    portūs usque in sinūs oppidis et ad urbis crepidines infusi,

    id. Rep. 3, 31, 43.—
    5.
    With trans:

    trans Alpes usque transfertur,

    Cic. Quint. 3, 12.—
    6.
    With sub and acc.:

    admōrunt oculis usque sub ora faces,

    Ov. Ib. 240 (236).—
    B.
    With adverbs of place:

    quod eos usque istinc exauditos putem,

    Cic. Att. 1, 14, 4.—
    2.
    Esp., with quaque (less correctly as one word, usquequaque; v. II. A. 3. e. and II. B. 3. infra), everywhere: non usque quaque idoneum invenias locum, ubi, etc., Afran. ap. Non. p. 518, 6 (Com. Rel. v. 198 Rib.):

    immo vero, quom usquequaque umbra'st, tamen Sol semper hic est,

    Plaut. Most. 3, 2, 79:

    mari terrāque illas usque quaque quaeritat,

    id. Poen. prol. 105:

    aut undique religionem tolle, aut usque quaque conserva,

    Cic. Phil. 2, 43, 110:

    effugere non est, Flacce, basiatores. Instant... occurrunt, et hinc et illinc, usquequaque, quacunque,

    Mart. 11, 98, 3; cf.:

    QVAQVE VSQVE,

    Inscr. Grut. 611, 13.—
    C.
    With acc. of the place whither, all the way to, as far as, to.
    1.
    With names of towns (class.; acc. to Reisig. Vorles. p. 216, usque ad Numantiam means all the way to the town, i. e. to its walls or gates: usque Numantiam, all the way to or into it, implying entrance of the town; cf.

    the passages cited infra): theatrum ita resonans, ut usque Romam significationes vocesque referantur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    Miletum usque? obsecro,

    Ter. Ad. 4, 5, 21.—
    2.
    With other names than those of towns (post-Aug.):

    ab hac (sc. Siciliā) Cretam usque Siculum (mare) vocat,

    Plin. 3, 5, 10, § 75:

    imperium usque extremos Orientis terminos prolatum,

    Just. 7, 1, 4:

    terminos usque Libyae,

    id. 1, 1, 5:

    ab Atticā Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    ab eo usque Jovem,

    id. 2, 22, 20, § 84:

    horrendus ab astris Descendit vos usque fragor,

    Stat. Th. 11, 89.—
    II.
    Meton.
    A.
    Of time, all the time, continually, perpetually, all the while from or to a period, as long or as far as, until.
    1.
    With prepositions.
    a.
    With ab:

    mihi magna cum eo jam inde usque a pueritiā Fuit semper familiaritas,

    Ter. Heaut. 1, 2, 9:

    primus esses memoriter Progeniem nostram usque ab avo proferens,

    id. Phorm. 2, 3, 48:

    augures omnes usque a Romulo,

    Cic. Vatin. 8, 20:

    opinio jam usque ab heroicis ducta temporibus,

    from as far back as the heroic ages, id. Div. 1, 1, 1:

    usque a Thale Milesio,

    id. N. D. 1, 33, 91:

    bona paterna et avita et usque a nobis repetita,

    id. Cael. 14, 34.—
    b.
    With ad:

    usque a mane ad vesperum,

    Plaut. Am. 1, 1, 97:

    a mane ad noctem usque in foro dego diem,

    id. Most. 3, 1, 3:

    inde usque ad diurnam stellam crastinam potabimus,

    id. Men. 1, 2, 62; cf. Cic. Rep. 1, 16, 25:

    ille nihil difficilius esse dicebat, quam amicitiam usque ad extremum vitae diem permanere,

    id. Lael. 10, 33:

    deinceps retro usque ad Romulum,

    as far as, up to, id. Rep. 1, 37, 58.—
    2.
    With acc. (post-Aug.):

    paucae, aegre se defen dentes, usque tempora Alexandri Magni duraverunt,

    Just. 2, 4, 32:

    a rege Romulo usque Caesarem Augustum,

    Flor. 1, prooem. 1 (al. usque in).—
    3.
    With adverbs.
    a.
    With inde:

    pueritiae memoriam recordari ultimam, inde usque repetens, etc.,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    b.
    With antehac:

    ut animus in spe usque antehac attentus fuit, Ita, etc.,

    Ter. And. 2, 1, 3.—
    c.
    With adhuc:

    quod occultatum'st usque adhuc nunc non potest,

    Plaut. Aul. 2, 3, 10:

    qui me tam leni passus animost usque adhuc facere, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 27:

    cessatum usque adhuc est,

    until now, hitherto, id. Ad. 4, 4, 23:

    qui mos usque adhuc est retentus,

    Cic. Rep. 2, 20, 35:

    usque adhuc certe animum meum probastis,

    Suet. Dom. 18; v. adhuc, II. A.—
    d.
    With eo:

    tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.,

    Cic. Dejot. 4, 11:

    usque eo animadverti eum jocari,

    id. Rosc. Am. 22, 60; v. 2. eo, II. C.—
    e.
    With quaque, continually, always:

    Chrusalus mihi usque quaque loquitur nec recte,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 83: usque quaque sapere oportet, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; so,

    usque quaque,

    Cat. 39, 2; Plin. Ep. 7, 20, 2; 1, 7, 5; Gell. 16, 3, 1:

    usquequaque, de hoc cum dicemus,

    whenever, Cic. Att. 4, 9, 1.—

    Opp. nusquam: atque hoc non alienum est, quod ad multa pertineat, ne aut nusquam aut usquequaque dicatur, hic admonere,

    Cic. Inv. 2, 21, 63.—
    f.
    With dum:

    usque dum regnum optinebit Juppiter,

    Plaut. Men. 5, 1, 28: conplebo familiam adeo usque satietatem dum capiet pater, id. Am. 1, 2, 9:

    usque id egi dudum, dum loquitur pater,

    Ter. Heaut. 5, 2, 30; Cato, R. R. 156:

    mihi quidem usque curae erit, quid agas, dum, quid egeris, sciero,

    Cic. Fam. 12, 19, 3; id. Verr. 2, 1, 5, § 12; 2, 1, 6, § 16; Hor. C. 3, 30, 7; cf. dum, I. B. 1. b. —
    g.
    With interea:

    nam usque dum ille vitam colet Inopem... Interea usque illi de me supplicium dabo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 84 sqq.—
    h.
    With donec:

    ibo odorans quasi canis venaticus Usque donec persecutus volpem ero vestigiis,

    Plaut. Mil. 2, 2, 114. —
    k.
    With quoad:

    usque illum, quoad ei nuntiatum esset consules descendisse, omnibus exclusis commentatum, etc.,

    Cic. Brut. 22, 87:

    dandum ordeum, usque quoad erunt lactentes,

    Varr. R. R. 2, 7, 12.—
    1.
    With adeo:

    usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc.,

    Cic. Sest. 38, 82; cf. Cato, R. R. 67:

    instare usque adeo, donec se adjurat,

    Plaut. Cist. 2, 3, 40; id. Rud. 3, 5, 32: usque adeo, dum, C. Gracch. ap. Gell. 10, 3, 5; cf. Plaut. Am. 1, 2, 10 sub f. supra.—
    m.
    With nunc (post-class.):

    nunc usque,

    to this day, Amm. 14, 2, 12:

    usque nunc,

    Hier. Ep. 3, 87.—
    B.
    In other relations.
    1.
    Of extent or degree, even to, quite up to, or as far as.
    a.
    Absol.:

    ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus,

    Ter. Ad. 2, 2, 5 Fleck. (al. verberando usque, ambo:

    incerta est distinctio, Don. ad loc.): poenasque dedit usque superque (= usque eo quod satis esset),

    Hor. S. 1, 2, 65.—
    b.
    With ad:

    usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    usque ad necem,

    Ter. And. 1, 2, 28:

    hoc malum usque ad bestias perveniat,

    Cic. Rep. 1, 43, 67:

    usque ad eum finem, dum, etc.,

    id. Verr. 1, 6, 16; v. dum: assenserunt consules designati, omnes etiam consulares usque ad Pompeium, up to, i. e. except Pompey, Plin. Ep. 2, 11, 20.—
    c.
    With adeo:

    undique totis Usque adeo turbatur agris,

    to so great an extent, Verg. E. 1, 12.—
    d.
    With terminal adverbs:

    Anco regi familiaris est factus (sc. L. Tarquinius) usque eo, ut, etc.,

    Cic. Rep. 2, 20, 35; v. eo, under is fin.:

    usque quo non vis subici mihi?

    how long? Vulg. Exod. 10, 3; cf. quousque.—
    2.
    Right on, always, without stop, continuously, constantly, incessantly: Ep. Ne abeas, priusquam ego ad te venero. Ap. Usque opperiar, Plaut. Ep. 2, 2, 122:

    Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit,

    Ter. Ad. 4, 2, 20:

    an usque In nostrum jacies verba superba caput?

    Prop. 2, 8, 16:

    cantantes licet usque, minus via laedit, eamus,

    Verg. E. 9, 64; cf.:

    nec vidisse semel satis est, juvat usque morari,

    id. A. 6, 487:

    naturam expelles furcā, tamen usque recurret,

    Hor. Ep. 1, 10, 24.—Repeated:

    allatres licet usque nos et usque,

    Mart. 5, 60, 1:

    ergo, qui prius usque et usque et usque Furum scindere podices solebam,

    Auct. Priap. 78.—
    3.
    Esp.: usque quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion:

    nolite usque quaque idem quaerere,

    Cic. Verr. 2, 5, 5, § 10:

    an hoc usque quaque, aliter in vitā?

    id. Fin. 5, 30, 91 Madv. ad loc.:

    et id usquequaque quantum sit appareat,

    in each particular, id. Or. 22, 73; Plin. Ep. 7, 12, 5:

    religionum usque quaque contemptor, praeter unius Deae Syriae,

    Suet. Ner. 56 init.

    Lewis & Short latin dictionary > usque

  • 5 semper

    semper, adv. [root sam-; Gr. ham-; v. semel and -per = para; cf. tantisper], ever, always, at all times, forever (cf. usque).
    I.
    In gen.: nequiter factum illud apud vos semper manebit, Cato ap. Gell. 16, 1:

    locus hic apud nos semper liber est,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 49:

    semper occant priusquam sarriunt rustici,

    id. Capt. 3, 5, 5:

    sat habet favitorum semper, qui recte facit,

    Plaut. Am. prol. 79:

    quod improbis semper aliqui scrupus in animis haereat, semper iis ante oculos judicia et supplicia versentur: nullum autem emolumentum esse tantum, semper ut timeas, semper ut adesse, semper ut impendere aliquam poenam putes,

    Cic. Rep. 3, 16, 26:

    quod semper movetur, aeternum est,

    id. ib. 6, 25, 27; id. Tusc. 1, 23, 53:

    non haerent in suis sedibus, sed volucri semper spe rapiuntur,

    id. Rep. 2, 4, 7:

    curavit (Servius Tullius), quod semper in re publicā tenendum est, ne, etc.,

    id. ib. 2, 22, 39; 3, 14, 23 et saep.: sibi exortam semper florentis Homeri Commemorat speciem (the Gr. aeithalês), Lucr. 1, 124:

    hic vertex nobis semper sublimis,

    Verg. G. 1, 242; cf.: quod Graeci aigleucos (aeigleukos) vocant, hoc est semper mustum, Plin. 14, 9, 11, § 83:

    avida ulteriorum semper gens (semper belonging to ulter),

    Liv. 9, 38, 5:

    si umquam dubitatum est, utrum tribuni plebis vestrā an suā causā seditionum semper auctores fuerint,

    id. 5, 3 Drak.;

    for which also, without esse (hence apparently adject.): Hasdrubal pacis semper auctor,

    id. 30, 42; cf.:

    adversus Sidicinos sumerent arma, suos semper hostes,

    id. 8, 1 fin. —To strengthen the signif., joined with cottidie, perenne, assidue, etc. (as in Gr. aei kath hêmeran, suneches, etc.; v. Lidd. and Scott's Lex. under aei):

    ea mihi cottidie Aut ture aut vino aut aliqui semper supplicat,

    Plaut. Aul. prol. 24; cf. Ter. Ad. 3, 1, 7:

    lucrum ut perenne vobis semper suppetat,

    Plaut. Am. prol. 14:

    ne semper servus currens, iratus senex, etc.... assidue agendi sint mihi,

    Ter. Heaut. prol. 39; so (with assiduus) Cic. Rosc. Am. 18, 51; Ov. F. 4, 686:

    ibi semper omne vitae spatium famula fuit,

    Cat. 63, 90:

    semper et ubique,

    Quint. 1, 1, 29; 3, 9, 5; Petr. 99; Suet. Aug. 90; cf. Quint. 11, 1, 14.—
    II.
    Of continuance within a definite time:

    ego illum antehac hominem semper sum frugi ratus,

    Plaut. As. 5, 2, 11; cf. id. Aul. 2, 2, 39:

    quod tempus (aestatem) omnes Siciliae semper praetores in itineribus consumere consuerunt,

    Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29: quibus studiis semper [p. 1668] fueris, tenemus, Cic. Rep. 1, 23, 37.—
    2.
    Esp., with comp., of a progressive change ( poet.):

    rem Romanam Alterum in lustrum meliusque semper, Proroget aevum,

    Hor. C. S. 67:

    candidior semper candidiorque veni,

    Tib. 1, 7, 64.—
    B.
    Distributively, always, every time, on each occasion (ante-class. and post-Aug.):

    rex Creo vigiles nocturnos singulos semper locat,

    Plaut. Am. 1, 1, 195:

    horresco semper, ubi pultare hasce (fores) occipio miser,

    always, every time, Ter. Ad. 4, 4, 24:

    quattuor partus enixa, septumo semper mense, genuit, etc.,

    Plin. 7, 5, 4, § 39:

    bis inter duos exortus lunae adfluunt bisque remeant vicenis quaternisque semper horis,

    id. 2, 97, 99, § 212:

    tertio die cibum capere semper,

    id. 7, 2, 2, § 12:

    cibum capere semper diebus tertiis,

    Gell. 9, 4, 6.—
    III.
    Transf. ( poet.), everywhere, in every place (like Engl. always):

    proque toro terrae non semper gramen habenti, Incubat infelix,

    Ov. M. 1, 633.

    Lewis & Short latin dictionary > semper

  • 6 praeter-mittō

        praeter-mittō mīsī, missus, ere,    to permit to go by, let pass, let go: neminem.—Of time or occasion, to let pass, let slip, neglect: diem: eius rei praetermissae occasiones, Cs.: bellum gerendi tempus.—To omit, neglect, leave undone: officium: praetermittendae defensionis causae: ne quid praetermitteretur, L.: de contumeliis dicere praetermittam: reliqua quaerere, Cs.: alqd facere, N.: nihil praetermittere quo minus ea consequatur, i. e. make every exertion to, etc.—To pass over, pass without notice, omit, overlook: multa crimina: negant eum locum praetermissum, sed consulto relictum esse, not overlooked, but purposely disregarded: quod dignum memoriā visum, praetermittendum non existimavimus, Cs.: alii id praetermiserant scriptores, L.—To overlook, disregard: Do, praetermitto, T.

    Latin-English dictionary > praeter-mittō

  • 7 cereo

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > cereo

  • 8 creata

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > creata

  • 9 creatus

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > creatus

  • 10 Creo

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > Creo

  • 11 creo

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > creo

  • 12 Creon

    1.
    crĕo (old form cerĕo, in Varr. L. L. 6, § 81 Müll.), āvi, ātum, 1, v. a. [kindred with Sanscr. kar, kri, to make], to bring forth, produce, make, create, beget (very freq. in every period and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    rerum primordia pandam, Unde omnes natura creet res auctet alatque,

    Lucr. 1, 51:

    animalia,

    id. 2, 1152:

    genus humanum,

    id. 5, 820:

    mortalia saecla,

    id. 5, 789:

    fruges,

    id. 2, 170:

    ignem,

    id. 1, 799; cf.:

    ignes e lignis,

    id. 1, 910 et saep.:

    (Silvius) Aenean Silvium creat,

    Liv. 1, 3, 7; cf.:

    fortes creantur fortibus et bonis,

    Hor. C. 4, 4, 29.—Also of woman:

    pueris beata creandis Uxor,

    Hor. Ep. 1, 2, 44; Pall. Febr. 26, 2.—Hence, in poets freq. in part. perf.: crĕātus, a, with abl. ( masc. or fem.), sprung from, begotten by, born of; or subst., an offspring, a child, Ov. M. 5, 145; 11, 295; 11, 303 al.— Subst.: crĕāta, ōrum, n., things made:

    servare,

    Lucr. 2, 572.—
    B.
    In partic., publicist. t. t. (cf. facio), to make or create for any jurisdiction or office, i. e. to choose, elect (freq.):

    qui comitiatu creare consules rite possint,

    Cic. Leg. 3, 3, 9; so,

    consules,

    Caes. B. C. 3, 1; Liv. 4, 7, 2; 4, 7, 7; 4, 7, 10:

    duo ex unā familiā magistratus,

    Caes. B. G. 7, 33:

    Patres,

    Liv. 1, 8, 7:

    dictatorem,

    id. 2, 18 (five times):

    magistrum equitum,

    id. 2, 18, 5; 4, 57, 6:

    interregem,

    id. 4, 7, 7; 5, 31, 8:

    tribunum,

    id. 2, 33, 3:

    tribuniciam potestatem,

    id. 5, 2, 8:

    censores,

    Suet. Aug. 37:

    Imperatorem (with eligere),

    id. Vesp. 6:

    ducem gerendo bello,

    Liv. 1, 23, 8. curatorem reipublicae, Dig. 50, 8, 3.—
    2.
    Of the officer who appoints or superintends an election:

    quos (consules) cum Ti. Gracchus consul iterum crearet,

    Cic. N. D. 2, 4, 10.—
    3.
    In eccl. Lat. of the exercise of divine power in creation, to create, call into being, endow with existence, etc.:

    caelum et terram,

    Vulg. Gen. 1, 1:

    hominem,

    id. ib. 5, 1:

    omnia,

    id. Eph. 3, 9.—
    b.
    Meton.:

    cor mundum in me,

    Vulg. Psa. 50, 11 al. —
    II.
    Trop., to produce, prepare, cause, occasion:

    voluptatem meis inimicis,

    Plaut. Cas. 2, 7, 3:

    commoditatem mihi,

    id. Poen. 4, 2, 94:

    lites,

    id. ib. 3, 2, 9:

    omnis has aerumnas,

    id. Mil. 1, 1, 33:

    capitalem fraudem tuis cruribus capitique,

    id. ib. 2, 3, 23:

    moram dictis,

    id. Ps. 1, 3, 174:

    errorem (similitudo),

    Cic. Div. 2, 26, 55:

    luxuriam,

    id. Rosc. Am. 27, 75:

    seditionem,

    Vell. 2, 20:

    taedium ac satietatem ex similitudine,

    Quint. 9, 4, 143:

    vomitum dissolutionemque stomachi,

    Plin. 9, 48, 72, § 155 et saep.
    2.
    Crĕo, or, anal. to the Gr., Crĕon, ontis, m., = Kreôn.
    I.
    A king of Corinth, who betrothed his daughter Creusa to Jason, Hyg. Fab. 25; Sen. Med. 526; Hor. Epod. 5, 64.—
    II.
    A brother of Jocaste, at Thebes, Hyg. Fab. 72; Stat. Th. 12, 477; 12, 678.

    Lewis & Short latin dictionary > Creon

  • 13 decursus

    1.
    dēcursus, a, um, Part., from decurro.
    2.
    dēcursus, ūs, m. [decurro], a running down, downward course, descent; declivity (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    montibus ex altis magnus decursus aquaï,

    Lucr. 1, 284; 5, 264; 944; Ov. M. 15, 266:

    rapidus (amnium),

    Verg. A. 12, 523: navium, Frontin. Strat. 1, 5, 6: planitiei, descent, inclination, Auct. B. Hisp. 29;

    hence concr.,

    a descending aqueduct, Vitr. 8, 7:

    secus decursus aquarum,

    Vulg. Psa. 1, 3. —
    B.
    In partic.
    1.
    Milit. t. t., a manœuvring, evolution, hostile attack, Liv. 1, 27; 42, 52; Tac. A. 2, 55; 12, 55; Frontin. Strat. 2, 2, 2 al.—
    b.
    Transf., a running in armor, peridromê, on the occasion of a festival, Liv. 40, 9; Pers. 6, 61; Gell. 7, 3, 52; cf. decurro and decursio.—
    2.
    The completion, end of a course:

    destitit ante decursum, neque eo secius coronatus est,

    Suet. Ner. 24.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a course:

    facilior erit mihi quasi decursus mei temporis,

    a course, career, Cic. Fam. 3, 2, 2:

    si forensium rerum labor decursu honorum et jam aetatis flexu constitisset,

    i. e. after administering every grade of office, id. de Or. 1, 1, 1.—
    B.
    Rhetor. t. t., the rhythmical movement of a verse, Quint. 9, 4, 115; 11, 2, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > decursus

  • 14 relinquo

    rĕ-linquo, līqui, lictum, 3, v. a.
    I.
    (With the idea of the re predominating.) To leave behind (cf. desero, omitto).
    A.
    In gen., to leave behind by removing one's self; to leave, move away from; to leave, abandon (a person or thing).
    1.
    Lit.:

    puerum apud matrem domi,

    Plaut. Men. prol. 28:

    ipse abiit foras, me reliquit pro atriensi in sedibus,

    id. Poen. 5, 5, 4:

    me filiis Relinquont quasi magistrum,

    Ter. Phorm. 1, 2, 22:

    dicerent non me plane de provinciā decessisse, quoniam alterum me reliquissem,

    Cic. Fam. 2, 15, 4:

    C. Fabium legatum cum legionibus II. castris praesidio relinquit,

    Caes. B. G. 7, 40:

    cum me servum in servitute pro te hic reliqueris,

    Plaut. Capt. 2, 3, 75; cf. id. ib. 5, 1, 18:

    fratrem, sc. in provinciā,

    Cic. Fam. 2, 15, 4:

    post tergum hostem relinquere,

    Caes. B. G. 4, 22; cf. id. ib. 7, 11:

    ille omnibus precibus petere contendit, ut in Galliā relinqueretur,

    might be left behind, id. ib. 5, 6:

    greges pecorum... sub opacā valle reliquit,

    Ov. M. 11, 277 et saep.:

    ea causa miles hic reliquit symbolum,

    Plaut. Ps. 1, 1, 53:

    hic exemplum reliquit ejus,

    id. ib. 2, 2, 56:

    (Hecuba) Hectoris in tumulo canum de vertice crinem... relinquit,

    leaves behind, Ov. M. 13, 428:

    (cacumina silvae) limum tenent in fronde relictum,

    left behind, remaining, id. ib. 1, 347.— To leave behind one's self by moving away:

    longius delatus aestu, sub sinistrā Britanniam relictam conspexit,

    Caes. B. G. 5, 8:

    jamque hos, jamque illos, populo mirante, relinquit,

    Sil. 16, 503; cf. in pass., to remain or be left behind, Lucr. 5, 626.—
    2.
    Trop.: hanc eram ipsam excusationem relicturus ad Caesarem, was about to leave behind me just this excuse (for my departure), Cic. Att. 9, 6, 1:

    aculeos in animis,

    id. Brut. 9, 38:

    quod coeptum est dici, relinquitur in cogitatione audientium,

    Auct. Her. 4, 30, 41:

    aetate relictā,

    Ov. M. 7, 170:

    repetat relicta,

    Hor. Ep. 1, 7, 97.—

    Of rank or merit: (Homerus) omnes sine dubio et in omni genere eloquentiae procul a se reliquit,

    Quint. 10, 1, 51.—
    B.
    In partic.
    1. a.
    Lit.:

    ea mortua est: reliquit filiam adulescentulam,

    Ter. Heaut. 3, 3, 41:

    cum pauper cum duobus fratribus relictus essem,

    Varr. R. R. 3, 16, 2; cf.:

    pauper jam a majoribus relictus,

    Nep. Epam. 2, 1:

    agri reliquit ei non magnum modum,

    Plaut. Aul. prol. 13:

    heredem testamento reliquit hunc P. Quintium,

    Cic. Quint. 4, 15:

    cum ei testamento sestertiūm milies relinquatur,

    id. Off. 3, 24, 93:

    non, si qui argentum omne legavit, videri potest signatam quoque pecuniam reliquisse,

    Quint. 5, 11, 33:

    qui mihi reliquit haec quae habeo omnia,

    Ter. Eun. 1, 2, 40:

    cedo, quid reliquit Phania,

    id. Hec. 3, 5, 8 and 13:

    fundos decem et tres reliquit,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    aliquantum aeris alieni,

    id. Quint. 4, 15:

    servus aut donatus aut testamento relictus,

    Quint. 5, 10, 67:

    alicui arva, greges, armenta,

    Ov. M. 3, 585:

    se testamento liberum relictum,

    Dig. 21, 1, 17, § 16.—
    b.
    Trop., to leave, leave behind one:

    consiliorum ac virtutum nostrarum effigiem,

    Cic. Arch. 12, 30:

    qui sic sunt, haud multum heredem juvant, Sibi vero hanc laudem relinquont: vixit, dum vixit, bene,

    Ter. Hec. 3, 5, 11:

    rem publicam nobis,

    Cic. Rep. 1, 46, 70; cf.:

    statum civitatis,

    id. ib. 1, 21, 34; id. Par. 1, 2, 10:

    opus alicui,

    id. Rep. 1, 22, 35: memoriam [p. 1558] aut brevem aut nullam, id. Off. 2, 16, 55:

    monumentum audaciae suae aeternum,

    id. Verr. 2, 1, 49, § 129:

    quae scripta nobis summi ex Graeciā sapientissimique homines reliquerunt,

    id. Rep. 1, 22, 35:

    scriptum in Originibus,

    id. Brut. 19, 75:

    scripta posteris,

    Quint. 1, praef. 1:

    in scriptis relictum,

    Cic. de Or. 2, 46, 194:

    orationes reliquit et annales,

    id. Brut. 27, 106:

    duo tantum volumina,

    Suet. Gram. 7:

    librum de suis rebus imperfectum,

    id. ib. 12; cf.:

    si non omnia vates Ficta reliquerunt,

    Ov. M. 13, 734:

    pater, o relictum Filiae nomen,

    Hor. C. 3, 27, 34.—
    2.
    To leave a thing behind; to leave remaining; to allow or permit to remain, to let remain, leave; pass., to be left, to remain.
    a.
    Lit.:

    nihil relinquo in aedibus, Nec vas, nec vestimentum,

    Ter. Heaut. 1, 1, 88:

    multis autem non modo granum nullum, sed ne paleae quidem ex omni fructu atque ex annuo labore relinquerentur,

    Cic. Verr. 2, 3, 48, § 114:

    nihil de tanto patrimonio,

    id. Rosc. Am. 3, 10:

    equitatus partem illi adtribuit, partem sibi reliquit,

    Caes. B. G. 7, 34:

    angustioribus portis relictis,

    id. ib. 7, 70;

    41: unam (filiam) minimamque relinque,

    leave to me, Ov. M. 6, 299:

    jam pauca aratro jugera regiae Moles relinquent,

    Hor. C. 2, 15, 2:

    dapis meliora relinquens,

    id. S. 2, 6, 89:

    magis apta tibi tua dona relinquam,

    id. Ep. 1, 7, 43:

    haec porcis hodie comedenda relinquis,

    id. ib. 1, 7, 19; cf.:

    habitanda fana Apris reliquit,

    id. Epod. 16, 20:

    relinquebatur una per Sequanos via,

    remained, Caes. B. G. 1, 9; cf.:

    unā ex parte leniter acclivis aditus relinquebatur,

    id. ib. 2, 29:

    se cum paucis relictum videt,

    Sall. C. 60, 7:

    nec aliud dicionis Atheniensium praeter ipsam urbem reliquit,

    Just. 5, 7, 3.—
    b.
    Trop.:

    quasi corpori reliqueris Tuo potestatem coloris ulli capiendi mala,

    Plaut. Truc. 2, 2, 37:

    quam igitur relinquis populari rei publicae laudem?

    Cic. Rep. 3, 35, 48:

    ut vobis non modo dignitatis retinendae, sed ne libertatis quidem recuperandae spes relinquatur,

    id. Agr. 1, 6, 17:

    ceterorum sententiis semotis, relinquitur non mihi cum Torquato, sed virtuti cum voluptate certatio,

    id. Fin. 2, 14, 44; cf.:

    ne qua spes in fugā relinqueretur,

    Caes. B. G. 1, 51:

    nullā provocatione ad populum contra necem et verbera relicta,

    Cic. Rep. 2, 37, 62; Hor. S. 1, 10, 51:

    quis igitur relictus est objurgandi locus?

    Ter. And. 1, 1, 127; cf.:

    nihil est preci loci relictum,

    id. ib. 3, 4, 22; id. Phorm. 3, 3, 14;

    and, in another sense: plane nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,

    i. e. he leaves no occasion for them, renders them superfluous, Cic. Fam. 1, 1, 2:

    ne cui iniquo relinqueremus vituperandi locum,

    id. Q. Fr. 2, 4, 1:

    Aedui nullum sibi ad cognoscendum spatium relinquunt,

    Caes. B. G. 7, 42:

    spatium deliberandi,

    Nep. Eun, 12, 3:

    vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,

    Cic. Quint. 15, 49; Plaut. Cas. 2, 3, 33; cf. Cic. Brut. 72, 253 (v. Bernhardy ad loc.):

    vita relicta est tantum modo,

    Ov. P. 4, 16, 49:

    quod munitioni castrorum tempus relinqui volebat,

    Caes. B. G. 5, 9 fin.:

    mihi consilium et virtutis vestrae regimen relinquite,

    Tac. H. 1, 84:

    suspicionem alicui relinquere,

    Suet. Caes. 86:

    aliquem veniae vel saevitiae alicujus,

    Tac. H. 1, 68 fin.:

    aliquem poenae,

    Plin. Ep. 2, 11, 20:

    aliquem poenae,

    Ov. M. 7, 41: leto, poenaeque, id. id. 14, 217; cf.:

    urbem direptioni et incendiis,

    to give up, surrender, abandon, Cic. Fam. 4, 1, 2:

    neu relinquas hominem innocentem ad alicujus tui dissimilis quaestum,

    do not leave, id. ib. 13, 64:

    aliquid in alicujus spe,

    id. Div. in Caecil. 8, 26; cf. id. ib. 4, 16. — Poet., with obj.-clause:

    (metus) Omnia suffundens mortis nigrore, neque ullam Esse voluptatem liquidam puramque relinquit,

    Lucr. 3, 40; 1, 703; Ov. M. 14, 100:

    dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas,

    Hor. S. 1, 1, 52; Sil. 3, 708: nihil relinquitur nisi fuga, there is nothing left, nothing remains, but, etc., Att. ap. Cic. Att. 9, 10, 6:

    relinquitur illud, quod vociferari non destitit, non debuisse, etc.,

    Cic. Fl. 34, 85; cf.:

    mihi nihil relicti quicquam aliud jam esse intellego,

    Plaut. Merc. 3, 4, 81.— Impers. relinquitur, with ut (Zumpt, Gram. §

    621): relinquitur, ut, si vincimur in Hispaniā, quiescamus,

    it remains, that, Cic. Att. 10, 8, 2; cf.: relinquebatur, ut neque longius ab agmine legionum discedi Caesar pateretur, Caes. B. G. 5, 19 fin. — In a logical conclusion: relinquitur ergo, ut omnia tria genera sint causarum, hence it follows that, etc., Cic. Inv. 1, 9, 12; id. Div. 2, 5, 14.—
    3.
    With double predicate, to leave a thing behind in a certain state; to leave, let remain, suffer to be, etc.:

    eum Plautus locum Reliquit integrum,

    has left untouched, Ter. Ad. prol. 10:

    praesertim cum integram rem et causam reliquerim,

    have left unaltered, Cic. Att. 5, 21, 13; cf.:

    Scaptius me rogat, ut rem sic relinquam,

    id. ib. 5, 21, 13, §

    12: Morini, quos Caesar in Britanniam proficiscens pacatos reliquerat,

    Caes. B. G. 4, 37; cf.:

    amici, quos incorruptos Jugurtha reliquerat,

    Sall. J. 103, 2:

    reliquit (eam) Incertam et tristi turbatam volnere mentis,

    Verg. A. 12, 160:

    (naves) in litore deligatas ad ancoram relinquebat,

    Caes. B. G. 5, 9:

    erat aeger in praesidio relictus,

    id. ib. 6, 38:

    in mediis lacerā nave relinquor aquis,

    Ov. P. 2, 3, 28:

    quod insepultos reliquissent eos, quos, etc.,

    Cic. Rep. 4, 8, 26; 2, 11, 21:

    aliquid incohatum,

    id. ib. 1, 35, 55; cf.:

    inceptam oppugnationem,

    to give up, abandon, quit, Caes. B. G. 7, 17:

    incoepta fila,

    Ov. M. 6, 34:

    infecta sacra,

    id. ib. 6, 202:

    opus incoeptum,

    id. A. A. 2, 78:

    verba imperfecta,

    id. H. 13, 13:

    pro effectis relinquunt, vixdum incohata,

    Quint. 5, 13, 34:

    aliquid injudicatum,

    id. 10, 1, 67:

    aliquid neglectum,

    id. 1, 1, 29:

    incertum,

    id. 2, 10, 14:

    tantas copias sine imperio,

    Caes. B. G. 7, 20 init.; cf.:

    sine ture aras,

    Ov. M. 8, 277:

    verbum in ambiguo,

    Lucr. 4, 1137:

    mulierem nullam nominabo: tantum in medio relinquam,

    Cic. Cael. 20, 48; cf.:

    correptio in dubio relicta,

    Quint. 7, 9, 13.
    II.
    (With the idea of the verb predominant.) To leave behind one, to leave, go away from; to forsake, abandon, desert a person or thing.
    A.
    In gen.
    1.
    Lit.:

    ubi illaec obsecrost quae me hic reliquit,

    Plaut. Truc. 2, 6, 32: relinquamus nebulonem hunc, Scip. Afr. ap. Gell. 4, 18, 3; cf.:

    non ego te hic lubens relinquo neque abeo abs te,

    Plaut. Am. 1, 3, 33:

    domum propinquosque reliquisse,

    Caes. B. G. 1, 44; cf. id. ib. 1, 30:

    relictis locis superioribus,

    Hirt. B. G. 8, 36:

    loci relinquendi facultas,

    Caes. B. G. 3, 4 fin.:

    Ilio relicto,

    Hor. C. 1, 10, 14:

    urbes,

    id. ib. 2, 20, 5:

    moenia,

    id. Epod. 17, 13:

    litus relictum Respicit,

    Ov. M. 2, 873:

    Roma relinquenda est,

    id. Tr. 1, 3, 62:

    colles clamore relinqui (sc.: a bubus),

    were left behind, Verg. A. 8, 216 Wagn.:

    limen,

    id. ib. 5, 316:

    mensas,

    id. ib. 3, 213:

    dominos,

    Cat. 61, 51:

    volucres Ova relinquebant,

    Lucr. 5, 802 et saep.—
    2.
    Trop.: me somnu' reliquit, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 52 Vahl.); cf.:

    quem vita reliquit,

    Lucr. 5, 63: reliquit aliquem vita, for to die, Ov. M. 11, 327:

    ubi vita tuos reliquerit artus,

    id. Ib. 339;

    for which, also, reversely: animam relinquam potius, quam illas deseram,

    Ter. Ad. 3, 4, 52; so,

    vitam,

    Verg. G. 3, 547; cf. Tac. A. 4, 34:

    lucem,

    Verg. A. 4, 452:

    lumen vitale,

    Ov. M. 14, 175:

    consitus sum senectute, vires Reliquere,

    Plaut. Men. 5, 2, 6:

    aliquem animus,

    id. Mil. 4, 8, 37; Caes. B. G. 6, 38:

    animus reliquit euntem,

    Ov. M. 10, 459:

    aliquem anima,

    Nep. Eum. 4, 2:

    ab omni honestate relictus,

    abandoned, destitute of, Cic. Rab. Perd. 8, 23:

    ab alterā (quartanā) relictum esse,

    id. Att. 8, 6, 3; cf. Hor. S. 2, 3, 290.—
    B.
    In partic., pregn., to leave in the lurch; to forsake, abandon, desert, etc. (v. desero, destituo, prodo).
    1.
    Lit.:

    qui... Reliquit deseruitque me,

    has forsaken me, has given me the slip, Plaut. Most. 1, 3, 45; cf.:

    reliquit me homo atque abiit,

    Ter. And. 4, 4, 5:

    succurrere relictae,

    Verg. A. 9, 290.—

    Of the forsaking of a lover by his mistress,

    Plaut. Truc. 2, 4, 64; Tib. 3, 6, 40; Prop. 1, 6, 8; Ov. H. 10, 80; id. M. 8, 108:

    paucos, qui ex fugā evaserant, reliquerunt,

    i. e. let them escape, Caes. B. G. 3, 19. — Of things, to leave, give up, abandon, etc.:

    argentum si relinquo ac non peto, etc.,

    Plaut. Aul. 1, 2, 31:

    auctores signa relinquendi et deserendi castra,

    Liv. 5, 6; cf.:

    relictā non bene parmulā,

    Hor. C. 2, 7, 10.—
    2.
    Trop., to leave, let alone, give up, resign, neglect, forsake, abandon, relinquish:

    rem et causam et utilitatem communem non relinquere solum, sed etiam prodere,

    Cic. Caecin. 18, 50 (for which:

    derelinquo jam communem causam,

    id. ib. 35, 103):

    jus suum dissolute,

    id. ib. 36, 103:

    affectum, cum ad summum perduxerimus,

    Quint. 6, 1, 29:

    (puella) Quod cupide petiit, mature plena reliquit,

    Hor. Ep. 2, 1, 100: eum rogato, ut relinquat alias res et huc veniat, to leave or lay aside every thing else, Plaut. Rud. 4, 6, 8; cf.:

    omnibus relictis rebus,

    id. Cist. 1, 1, 6; so,

    relictis rebus (omnibus),

    id. Ep. 4, 2, 35; id. Truc. 2, 1, 25; Ter. And. 2, 5, 1; id. Eun. 1, 2, 86; id. Heaut. 4, 7, 12; Lucr. 3, 1071; Cic. de Or. 3, 14, 51; Caes. B. C. 3, 102; cf.

    also: res omnes relictas habeo prae quod tu velis,

    Plaut. Stich. 2, 2, 38:

    omnia relinques, si me amabis, cum, etc.,

    Cic. Fam. 2, 14:

    et agrorum et armorum cultum,

    to give up, abandon, neglect, id. Rep. 2, 4, 7:

    si tu ea relinquis et deseris,

    id. Verr. 2, 4, 36, § 80:

    studium exquirendi,

    id. Ac. 1, 3, 7:

    agrum alternis annis,

    to suffer to lie fallow, Varr. R. R. 1, 44, 3:

    loca relicta,

    uncultivated, wild lands, Front. Limit. p. 42 Goes.; so,

    relictae possessiones,

    Cic. Agr. 1, 1, 3:

    milites bellum illud, quod erat in manibus, reliquisse,

    abandoned, relinquished, id. Rep. 2, 37, 63; cf. possessionem, Pollio ap. Cic. Fam. 10, 33, 4:

    obsidionem,

    to raise the siege, Liv. 5, 48:

    caedes relinquo, libidines praetereo,

    leave unmentioned, Cic. Prov. Cons. 3, 6:

    consulto relinquere (locum), opp. praetermittere,

    id. Off. 3, 2, 9; cf.:

    hoc certe neque praetermittendum neque relinquendum est,

    id. Cat. 3, 8, 18; and:

    audistis haec, judices, quae nunc ego omnia praetereo et relinquo,

    id. Verr. 2, 3, 44, § 106;

    in this sense also,

    id. Brut. 45, 165; cf. id. ib. 19, 76; Hor. A. P. 150:

    cur injurias tuas conjunctas cum publicis reliquisti?

    left unnoticed, uncensured, Cic. Verr. 2, 1, 33, § 84; cf.:

    vim et causam efficiendi reliquerunt,

    id. Fin. 1, 6, 18:

    vos legatum omni supplicio interfectum relinquetis?

    id. Imp. Pomp. 5, 11:

    quis est, qui vim hominibus armatis factam relinqui putet oportere,

    id. Caecin. 3, 9.— Poet., with obj.clause:

    quod si plane contueare, mirari multa relinquas,

    leave off, cease, Lucr. 6, 654.

    Lewis & Short latin dictionary > relinquo

См. также в других словарях:

  • occasion — noun 1 time when sth happens ADJECTIVE ▪ countless, many, multiple (esp. AmE), numerous ▪ It was the first of many such occasions. ▪ a few, several …   Collocations dictionary

  • every — [[t]e̱vri[/t]] ♦ 1) DET: DET sing n You use every to indicate that you are referring to all the members of a group or all the parts of something and not only some of them. Every village has a green, a church, a pub and a manor house... Record… …   English dictionary

  • every now and then, on occasion; from time to time. Also, every once in a while, every so often. — idi every now and then, on occasion; from time to time. Also, every once in a while, every so often …   From formal English to slang

  • occasion — I (New American Roget s College Thesaurus) Opportunity Nouns occasion, opportunity, opening, room; circumstance, event, opportuneness; crisis, turn, juncture, psychological moment, conjuncture; turning point; given time; nick of time; chance of a …   English dictionary for students

  • every — /ev ree/, adj. 1. being one of a group or series taken collectively; each: We go there every day. 2. all possible; the greatest possible degree of: every prospect of success. 3. every bit, in every respect; completely: This is every bit as good… …   Universalium

  • every — eve•ry [[t]ˈɛv ri[/t]] adj. 1) being one of a group or series taken collectively; each: We go there every day[/ex] 2) all possible; the greatest possible degree of: every prospect of success[/ex] • every now and then, on occasion; from time to… …   From formal English to slang

  • every time — adverb a) At each occasion that. Every time I see you, it makes me happy. b) Used to express a strong preference for something. You can keep your wine mdash; give me beer every time! Syn: each time, whenever …   Wiktionary

  • every now and again — now and again now and again, we like to visit the gallery Syn: occasionally, now and then, from time to time, sometimes, every so often, at times, on occasion(s), (every) once in a while; periodically, once in a blue moon …   Thesaurus of popular words

  • at every turn — REPEATEDLY, recurrently, all the time, always, constantly, again and again. → turn * * * adverb : on every occasion : in every instance : constantly, continually commission would find itself hampered at every turn T.W.Arnold fights public housing …   Useful english dictionary

  • at every turn — phrasal on every occasion ; continually < they opposed her at every turn > …   New Collegiate Dictionary

  • at every turn — ► at every turn on every occasion; continually. Main Entry: ↑turn …   English terms dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»